Δευτέρα 11 Μαΐου 2009

ΚΡΙΣΗ - ΚΡΙΤΙΚΗ - ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ

Κρίση - Κριτική - Αυτοκριτική, έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η κρίση μας είναι εγκλωβισμένη μέσα σε έναν κύκλο πεποιθήσεων, που την προσδιορίζουν και την περιορίζουν. Αυτές οι βασικές πεποιθήσεις που προσδιορίζουν την κρίση μας ξεκινούν με ελλιπή δεδομένα και με καταγραφές από τη γέννησή μας, από το κύτταρό μας. Στη διαδρομή η κρίση εξελίσσεται μέσω των ερεθισμάτων μας, της κουλτούρας μας, του μεγαλώματός μας και αναπτύσσεται η κριτική. Είναι όμως έτσι η κρίση μας και επομένως η κριτική μας αντικειμενική;

Συνήθως οι ρίζες της κριτικής είναι είτε ο ΦΟΒΟΣ είτε η ΑΓΑΠΗ. Η κριτική με την οποία ερχόμαστε πιο συχνά αντιμέτωποι είναι μάλλον αυτή που έχει ως ρίζα το φόβο. Σε αυτήν την περίπτωση μπαίνουμε στη διαδικασία της σύγκρισης, με σκοπό να μειώσουμε τους άλλους και παράλληλα να υπερασπίσουμε - αναδείξουμε το ΕΓΩ μας. Αντίθετα, όταν η κριτική έχει ως ρίζα την αγάπη, δεν υπάρχει σύγκριση, αλλά φροντίδα, κατανόηση και διάθεση ανάδειξης του ΑΛΛΟΥ. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις δύο περιπτώσεις ο στόχος είναι ίδιος: η αποδοτική αλληλεπίδραση. Απλά στην περίπτωση της αγάπης "παίζουμε" για  να κερδίσουμε, ενώ στην περίπτωση του φόβου, "παίζουμε" για να μη χάσουμε.

Η αυτοκριτική δε θα μπορούσε να λειτουργεί διαφορετικά. Μπορεί να λειτουργήσει με γνώμονα το φόβο της απόρριψης από τους άλλους, μπορεί να λειτουργήσει και με γνώμονα την αγάπη προς τον εαυτό. Καθώς αναπτύσσεται η συνειδητότητα προχωρούμε από τον πρώτο τρόπο λειτουργίας στο δεύτερο. Αν δεχτούμε ότι η ανάπτυξη της συνειδητότητας είανι στενά συνδεδεμένη με την αυτογνωσία, δεν είναι λοιπόν και η αυτοκριτική κομμάτι της; Μήπως η αυτοκριτική δεν προέρχεται από την ευθύνη προς τις πράξεις μας ή την επιθυμία του ελέγχου των πράξεών μας; Ένας άλλος τρόπος για να το κατανοήσουμε αυτό είναι η συνεχής αυτοπαρατήρηση του εαυτού μας κατά τη διάρκεια της ημέρας, συνοδευόμενη από την κατανόηση. Δηλαδή, καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας ένας άνθρωπος πρέπει να είναι συνειδητός, παρατηρητικός προκειμένου να ανακεφαλαιώσει στο κλείσιμο της ημέρας τη στάση του και τη συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια αυτής.

Κλείνοντας, αν μπορέσει η αυτοκριτική να φτάσει τόσο βαθιά, ώστε να αγγίξει την ίδια την κριτική μας, τότε σμιλεύεται η κρίση κλείνοντας έτσι έναν κύκλο - τρίπτυχο. Όσο πιο τίμια και ειλικρινής η αυτοκριτική μας, τόσο πιο πολύ πλησιάζουμε την αυτογνωσία.  Η μαθητεία μας στη χρήση του εργαλείου της κρίσης μπορεί έτσι να γίνει άψογη.

Εν τέλει, η αυτοκριτική είναι ο δρόμος για την αυτογνωσία ή χρειάζεται αυτογνωσία για να κάνεις αυτοκριτική;

Φώνια, deBarzak, Αθηναΐδα, Ατόφιος

7 σχόλια:

Ατόφιος είπε...

Κρίνοντας κάτι που έχει και το όνομα μου στους συγγραφείς πιάνεται ως αυτοκριτική; :)

Δυσκολεύομαι να ακολουθήσω το νήμα σκέψης του τελικού αποτελέσματος. Τι εννοώ... Από τη μια ξετυλίγεται ένα κουβάρι που λέγεται ΚΡΙΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ-ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ, από την άλλη ξετυλίγεται ένα κουβάρι που λέγεται ΦΟΒΟΣ-ΑΓΑΠΗ... και ένα τρίτο κουβάρι που λέγεται ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ-ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ...

Θα έλεγα μια σημαντική παράμετρος που δε θα πρέπει να ξεχνάμε είναι η απλότητα...

Πολύ σημαντική θεωρώ την έννοια της αυτοπαρατήρησης, που μπορεί να στέκεται απέναντι στα γεγονότα χωρίς κρίση... Το σωστό-λάθος που συχνά συνεπάγεται η κριτική δε μου κάθεται καλά. Ίσως πιο αποδοτική αυτο-κριτική να είναι αυτή που βασίζεται μετά από αρκετή αυτογνωσία σε κρίση του τύπου "ενεργοβόρο" ή "ενεργειακά αποδοτικό"... (Λέμε τώρα :) )

Καλό αυτογνωστικό απόγευμα :)

Ανώνυμος είπε...

ΑΙΡΕΤΙΚΟς
Αν καταφερναμε να απομακρυνουμε τους αρνητικους συνειρμους που μας δημιουργουν οι παραπανω λεξεις τα πραγματα θα ηταν καλα.
Αν προχωρουσαμε λιγο ακομη και καταφερναμενα παρουμε μια θεση που πλησιαζει αυτη του παρατηρητη,ο οποιος κανει μια απλη εκτιμηση της καταστασης χωρις αλλα σχολια,τα πραγματα θα ηταν ακομη καλυτερα.
Αλλα για να φτασουμε σε αυτο το σημειο πρεπει να εχει εμφανιστει πρωτα η συνειδηση και δευτερο να εχει γινει μια τελεια χαρτογραφηση του ενεργειακου πεδιου μας.(Αυτογνωσια).Απο εκει και περα νομιζω οτι γινεται η πραγματικα σοβαρη δουλεια.Ωσπου να γινει αυτο και θα κρινουμε και θα επικρινουμε και θα λογοκρινουμε και πολλα αλλα θα κανουμε.Και κατι ακομα.
Ο δικος μας δρομος αυτοβελτιωσης περναει μεσα απο βιβλια και ασκησεις με περιεχομενο μεταφυσικο η κατι τετοιο τελως παντων.
Οι τεχνικες που ακολουθουν και προωθουν οι μεγαλες εταιριες για τα στελεχη τους μεσα απο τεστ σεμιναρια και πρακτικες εφαρμογες σφυρηλατουν συνεχως το συναισθηματικο κομματι με πιθανοτερο αποτελεσμα καποια στιγμη να παρει την θεση του κατι αλλο.Ο δικος μας παρατηρητης ας πουμε.Δεν εχει σημασια αν ηταν αλλος ο σκοπος.Θελω να πω οτι εξελισεται ενας αγωνας σε πολλα μετωπα εναντιον της ατελους φυσης του ανθρωπου και φανταζομαι καποια στιγμη να δουμε και τα καλα αποτελεσματα.
ΑΤΟΦΙΕ νομιζω οτι ηταν λαθος κινηση αυτη που εκανα μαλλον αυτο ενοουμε.Οτι μας τραβηξε ενεργεια.
Γιατι να παιξουμε με τις λεξεις?
ΚΑΛΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Ατόφιος είπε...

Hi Αιρετικέ...!

Το παιχνίδι με τις λέξεις είναι δυστυχώς... κοινωνικό φαινόμενο. Αυτό που ονομάζει ο ένας "αψογοσύνη του λόγου" ο άλλος το ονομάζει "παιχνίδι με τις λέξεις". Σε πολιτικό επίπεδο, αυτό που ονομάζει ο ένας "ατιμωρησία και παραγραφή αδικημάτων" έρχεται ο πρωθυπουργός και το βαφτίζει "καθαρότητα". Δυστυχώς δύσκολα μπορεί να υπάρξει συνεννόηση και κατανόηση. Ωστόσο, εκφράζω μόνο μια άποψη που με αφορά, και δεν είναι απαραίτητο να την ενστερνιστεί κάποιος. Κατά αυτή την έννοια μπορεί να διαφωνούμε ο ένας με τις απόψεις του άλλου αλλά αποφασίζουμε να τις δεχόμαστε ούτως ή άλλως.

Νομίζω ότι μίλησα πολύ :)
Καλή μέρα!

Άρτεμις είπε...

Προσπαθώντας να είμαι συνοπτική επικεντρώνομαι στο ξετύλιγμα ενός από τα κουβαράκια που συνδέονται μεταξύ τους θεωρώντας ότι είναι ένα μονοπάτι και για τα άλλα.
Αν οι ρίζες της κριτικής είναι ο φόβος και η αγάπη, τι άλλο υπάρχει από πίσω ;
Στο υπόστρωμα της προσωπικότητας εδρεύουν παγίδες – σχήματα βαθιά ριζωμένων πεποιθήσεων που προσδιορίζουν τον τρόπο σκέψης τα συναισθήματα την συμπεριφορά και την σχέση μας με τους άλλους .
Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη παγίδων είναι η ιδιοσυγκρασία (έμφυτα χαρακτηριστικά), η κληρονομικότητα, το περιβάλλον .
Πιο συγκεκριμένα αν πάρουμε ως παράδειγμα παγίδες όπως αυτές της μειονεκτικότητας και αποτυχίας θα δούμε ότι ανταποκρίνονται σε συναισθήματα αναξιότητας σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο εκφράζουν συναισθήματα ανεπάρκειας και αφορούν το αίσθημα της αξίας, την Αυτοεκτίμηση .
Η Αυτοεκτίμηση πλήττεται από την επίκριση ιδιαίτερα στην παιδική μας ηλικία .Ως ενήλικες νιώθουμε ανασφαλής για αυτές τις πλευρές της ζωής μας για τις οποίες έχουμε επικριθεί, γινόμαστε υπερευαίσθητοι στην κριτική και φοβόμαστε την απόρριψη .
Καλύπτουμε τέτοια συναισθήματα μειονεκτικότητας υιοθετώντας ¨ανώτερη στάση¨ επικριτική προς τους άλλους .
Ένας παθολογικός κύκλος ενέργειας .
Ατόφιε πολύ σημαντική η αυτοπαρατήρηση ως ένα εργαλείο αναγνώρισης και κατανόησης τέτοιων σχημάτων που οδηγεί στην συνειδητοποίηση των ενεργειακών εκπομπών – εισροών (συναισθήματα , σκέψεις).
Αιρετικέ, ναι χρειάζεται να γνωρίζουμε την ενεργειακή δομή του σώματος μας για να αποκαταστήσουμε την ροή των ενεργειακών ρευμάτων που παραμορφώθηκαν από τέτοιες παθολογικές αλληλεπιδράσεις ενέργειας του παρελθόντος.
Φιλιά σε όλη την
σκεπτόμενη παρέα

Αστραία είπε...

"ναι χρειάζεται να γνωρίζουμε την ενεργειακή δομή του σώματος μας για να αποκαταστήσουμε την ροή των ενεργειακών ρευμάτων που παραμορφώθηκαν από τέτοιες παθολογικές αλληλεπιδράσεις ενέργειας του παρελθόντος."

Καλό απόγευμα στην παρέα!

Κρίση κριτική αυτοκριτική!
Μάλλον απαιτείται κρίση και διευρυμένο γνωστικό πεδίο για μια
άψογη κριτική και αυτοκριτική καθώς επίσης και άριστη γνώση της τέχνης του πολέμου.
Σωστός εσωτερικός διάλογος, σκέψη, ομιλία θέληση δράση και ένα φυσικό σώμα που να μπορεί να στηρίξει τις αποφάσεις.
Να γνωρίζει κανείς και να διακρίνει που, ποιος είναι ο εχθρός και η τακτική του, πότε είναι "μέσα" πότε "έξω" και που βρίσκεται η ευθύνη.
Ανάμεσα σε για όλα φταίνε οι άλλοι, αποποίηση ευθυνών και πάντα φταίνε εμείς, βάναυση αυτοκριτική
ίσως υπάρχει μια λεπτή ισορροπία.
Που φταίει ο άλλος που φταίμε εμείς κάθε φορά περισσότερο.
Η αγάπη για τους άλλους
για να μη καταφεύγουμε σε στερεότυπες ασαφείς φράσεις κλισέ παραφορεμένες, προϋποθέτει αγάπη
και γνωριμία με τον Εαυτό.
Χωρίς ένα "γνώθι σαυτόν", αυτογνωσία, είναι αδύνατο να επιτευχθεί τέτοια κατάσταση.
Πως μπορούσε να αγαπήσουμε κάποιον αν δεν αγαπήσουμε
δεν γνωρίσουμε δεν εξελίξουμε τον εαυτό μας.
Αυτό που συνήθως λένε αγάπη πέρα από τα ωραία λόγια είναι τα συναισθήματα που μας βολεύουν.
Χρειάζεται να μάθουμε να αγαπούμε και δεν είναι εύκολο γιατί χρειάζεται να μάθουμε πολλά που περνούν μέσα από αυτή την διαδικασία.
Ο εγωισμός δεν είναι "αγάπη" για τον εαυτόν μας.
Είναι φόβος!
Ο φόβος είναι ένας από τους εχθρούς της γνώσης!
Η άγνοια και ο φόβος κάνει τους ανθρώπους "κακούς", επικριτικούς, επιθετικούς και τους χειρότερους εχθρούς του εαυτού τους!
Η ημιμάθεια μας κάνει εγωιστές!

alchemist είπε...

"Αυτό που συνήθως λένε αγάπη πέρα από τα ωραία λόγια είναι τα συναισθήματα που μας βολεύουν.
Χρειάζεται να μάθουμε να αγαπούμε και δεν είναι εύκολο γιατί χρειάζεται να μάθουμε πολλά που περνούν μέσα από αυτή την διαδικασία.
Ο εγωισμός δεν είναι "αγάπη" για τον εαυτόν μας.
Είναι φόβος!"
Πολύ σωστά αγαπητή μου Αστραία!! Αυτό ακριβώς εννοούσα κι εγώ κάποια στιγμή όταν έλεγα ότι η Αγάπη είναι κατάσταση ΥΠΑΡΞΗΣ κι όχι η γλυκερή, συγκινησιακή καραμέλα που χρησιμοποιούμε στη καθημερινότητα μας.
Κι απ'αυτή τη κατάσταση Ύπαρξης, στην οποία θεωρώ ότι υπάρχει ευθυκρισία, μπορεί να υπάρξει κριτική. Αλλά, άλλη η κριτική που ξεκινάει από τον εγωκεντρισμό και τον φόβο, κι άλλη αυτή της Αγάπης. Σ'αυτό το επίπεδο υπάρχει Συνειδητότητα κι ότι εκφέρεται δια του λόγου είναι καθαρό, άψογο ΚΑΙ γεμάτο Αγάπη αναπόφευκτα!
Χαιρετώ όλους τους συνταξιδιώτες. . . . .

Αστραία είπε...

Καλό απόγευμα σε όλους τους συνταξιδιώδες!
Χαίρομαι που εννοούσες αυτό αγαπητέ μου alchemist και το διασαφήνισες!
Αν μάλιστα υποστηρίζεται από βιωματική εμπειρία "η αγάπη σαν κατάσταση ΥΠΑΡΞΗΣ"
αγγίζει την τέλεια εξήγηση.
Αλλά και σαν θεωρία είναι πολύ αξιόλογη.
Άλλωστε τις περισσότερες φορές μια επαρκής θεωρητική ανάλυση έχει όλες τις προϋποθέσεις για να οδηγήσει σε μια άψογη πράξη.

Η ευθυκρισία δεν περνάει από τον δρόμο της μάθησης άραγε;
Η μάθηση για τον άνθρωπο δεν περιλαμβάνει και μια εγκεφαλική διεργασία και κατανόηση και των βιωματικών εμπειριών, αλλά όχι μόνο;
Ο λόγος δεν είναι λειτουργία ενός σκεπτόμενου εγκεφάλου;
Οπωσδήποτε η κριτική που ξεκινάει από την αγάπη θα βρει τον τρόπο να φθάσει στον αποδέκτη της, αρκεί να μην χρησιμοποείται σαν άλλοθι.
Η αγάπη ίσως είναι περισσότερο έργα αγάπης και όχι "λόγια για την αγάπη",
γιατί με "λόγια" έχουν μιλήσει πολλοί και αναπόφευκτα η συνειδητότητα μας ελέγχει "του λόγου το αληθές".

Velvet Revolution