Η Αυτογνωσία, που πρέπει να είναι ο σκοπός της ζωής μας, ξεκινάει από την Αυτοπαρατήρηση. Αυτοπαρατήρηση είναι η μη ταύτιση με τα εξωτερικά πράγματα, τα άτομα κι ακόμα είναι μια προσοχή μέσα μας, σ’ αυτό που συμβαίνει στην ανθρώπινη μηχανή. Είναι μια συνειδητή προσοχή. Μια κατάσταση συγκέντρωσης σ’ αυτό που συμβαίνει στο εσωτερικό μας, μέσα μας. Αυτά που συμβαίνουν έξω δεν έχουν μεγάλη σημασία.
Όσο κι αν νομίζουμε ότι αυτό είναι εύκολο, αν το προσπαθήσουμε, θα δούμε ότι είναι πολύ δύσκολο, στην αρχή τουλάχιστον. Κι αυτό γιατί ζούμε μέσα στην μηχανικότητα. Τίποτα δεν κάνουμε συνειδητά. Νομίζουμε ότι είμαστε συνειδητοί. Το πρωί τρώμε βιαστικά το πρωινό μας και συγχρόνως σκεφτόμαστε τα προβλήματα της δουλειάς, τα ραντεβού που έχουμε, τις προτάσεις που έχουμε να κάνουμε, τους λογαριασμούς που έχουμε να πληρώσουμε κλπ. Το ίδια συνεχίζουμε και στο δρόμο για τη δουλειά. Και όταν είμαστε στη δουλειά, σκεφτόμαστε πως έχουμε να πάμε Σούπερ Μάρκετ, να βγάλουμε τον σκύλο βόλτα, να πάμε με κάποιους φίλους για φαγητό. Κι αν μας ρωτήσει κανείς τι φάγαμε το πρωί, δεν θα μπορέσουμε να του απαντήσουμε, γιατί δεν θυμόμαστε, γιατί όταν τρώγαμε, δεν ήμασταν εκεί, δεν ήμασταν συνειδητοί.
Πώς λοιπόν να παρατηρήσουμε τον εαυτό μας, όταν εμείς απουσιάζουμε από αυτόν; Τι πρέπει να κάνουμε; Να τον χωρίσουμε σε δύο. Σε παρατηρητή και παρατηρούμενο. Κι αυτό θα γίνει μόνο αν είμαστε συνειδητοί. Κατά την διάρκεια της ημέρας, σε ό,τι κάνουμε. Να είμαστε σε κατάσταση αυτοεπαγρύπνησης. Τρώγοντας το πρωινό μας η συνείδησή μας θα είναι εκεί, θα νιώθουμε ότι τρώμε, ότι πίνουμε τον χυμό μας. Κι αν ο νους μας πάει να μας ταξιδέψει αλλού, εμείς, όντας συνειδητοί, δεν θα ξεγελαστούμε, θα παραμείνουμε σ’ αυτό που κάνουμε τώρα. Όντας συνειδητοί δεν θα χάνουμε ενέργεια. Κι αν συνεχίσουμε αυτή την άσκηση του Παρατηρητή , που είναι η συνείδηση, και του Παρατηρούμενου, που είναι όσα κάνουμε: οι συμπεριφορές μας, οι ψυχολογικές μας καταστάσεις. Θα μπορέσουμε την ώρα που κάνουμε κάτι, να αντιλαμβανόμαστε αυτό που κάνουμε αν είναι σωστό, αν αυτό είναι ένα ελάττωμα και κάθε φορά που θα μας βγαίνει να το παρατηρούμε και σιγά σιγά να το εξαφανίζουμε.
Όταν είμαστε χωρισμένοι σε Παρατηρητή και Παρατηρούμενο και μας βγει ένα ελάττωμα, τεμπελιά, θυμός, υπερηφάνεια, ο Παρατηρητής-Συνείδηση θα το αντιληφθεί. Δεν θα ταυτιστούμε με αυτό, θα δουλέψουμε πάνω σ’ αυτό και κάθε φορά που θα παρουσιάζεται, θα φροντίζουμε σιγά-σιγά να το εξαφανίζουμε. Δεν θα είναι βέβαια εύκολο, αλλά δεν θα είναι και ακατόρθωτο.
Η αυτοπαρατήρηση είναι μια αίσθηση που έχει ατροφήσει, γιατί δεν έχει χρησιμοποιηθεί. Και με τον τρόπο που τη βάζουμε σε λειτουργία, αρχίζει να εξελίσσεται. Όταν π.χ. έχουμε ένα χέρι στον γύψο αρκετό καιρό, όταν βγάλουμε τον γύψο, αυτό δεν θα λειτουργεί. Θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα με ασκήσεις, για να λειτουργήσει φυσιολογικά.
Με τον τρόπο που αυτοπαρατηρούμαστε αναπτύσσεται αυτή η αίσθηση και φαίνεται κάτι συνηθισμένο για μας να αυτοπαρατηρούμαστε. Όταν δεν αυτοπαρατηρούμαστε δεν βλέπουμε την αντίδραση, δεν βλέπουμε τίποτα. Μόνο ταυτιζόμαστε με τα εξωτερικά πράγματα, χάνουμε ενέργεια και ξεφεύγουμε από τον στόχο μας, την αυτογνωσία. Αν μας βρίζουν, μας βγαίνει θυμός, θυμώνουμε. Όταν κάποιος έχει μια ιδέα αντίθετη με τη δική μας θέλουμε να συγκρουσθούμε, αντί να αυτοπαρατηρηθούμε και να σεβαστούμε ότι, ο καθένας μπορεί να σκέφτεται διαφορετικά.
Το να αυτοπαρατηρείται κανείς, δεν είναι το να γνωρίζει, το να σκέφτεται, γιατί το να γνωρίζει, το να σκέφτεται, γιατί το να γνωρίζει είναι κάτι παθητικό. Γνωρίζω ότι κάθομαι στην καρέκλα, αλλά δεν βρίσκομαι σε αυτοπαρατήρηση. Γνωρίζω ότι βρίσκομαι σε κατάσταση θυμού, αλλά δεν βρίσκομαι σε αυτοπαρατήρηση και είμαι ταυτισμένος, αντιδρώ.
Κάποιος μπορεί να σκέφτεται πολλά πράγματα για τον εαυτό του, μπορεί να σκεφτεί ότι είναι πολύ καλός, ότι είναι πολύ κακός. Αυτό όμως δεν σημαίνει και ότι αυτοπαρατηρείται. Ούτε όταν σκεφτόμαστε, αυτοπαρατηρούμαστε.
Τι μας εμποδίζει να αυτοπαρατηρηθούμε; Η αίσθηση ότι είμαστε πάνω από τους άλλους, ότι είμαστε μοναδικοί, η υπερβολική αγάπη προς τον εαυτό μας, η μεγάλη αυτοπεποίθηση για τις ιδέες μας, η άρνηση να βλέπουμε την ξένη άποψη.
Όταν κάνουμε μηχανικά αυτοπαρατήρηση είναι οι σκέψεις. Εκεί δεν είμαστε σε ανάμνηση του εαυτού μας, δεν είμαστε συνειδητοί. Όταν αυτοπαρατηρούμαστε αληθινά, αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε μια συνειδητή κατάσταση, ότι λαμβάνουμε κάποιες πληροφορίες. Είναι μια καινούργια κατάσταση προσοχής.
Η Αυτοπαρατήρηση είναι ένα κλειδί, που θα μας επιτρέψει να πραγματοποιήσουμε μια ριζική αλλαγή. Είναι συνειδητή προσοχή. Ας το προσπαθήσουμε.
Κυβέλη
Όσο κι αν νομίζουμε ότι αυτό είναι εύκολο, αν το προσπαθήσουμε, θα δούμε ότι είναι πολύ δύσκολο, στην αρχή τουλάχιστον. Κι αυτό γιατί ζούμε μέσα στην μηχανικότητα. Τίποτα δεν κάνουμε συνειδητά. Νομίζουμε ότι είμαστε συνειδητοί. Το πρωί τρώμε βιαστικά το πρωινό μας και συγχρόνως σκεφτόμαστε τα προβλήματα της δουλειάς, τα ραντεβού που έχουμε, τις προτάσεις που έχουμε να κάνουμε, τους λογαριασμούς που έχουμε να πληρώσουμε κλπ. Το ίδια συνεχίζουμε και στο δρόμο για τη δουλειά. Και όταν είμαστε στη δουλειά, σκεφτόμαστε πως έχουμε να πάμε Σούπερ Μάρκετ, να βγάλουμε τον σκύλο βόλτα, να πάμε με κάποιους φίλους για φαγητό. Κι αν μας ρωτήσει κανείς τι φάγαμε το πρωί, δεν θα μπορέσουμε να του απαντήσουμε, γιατί δεν θυμόμαστε, γιατί όταν τρώγαμε, δεν ήμασταν εκεί, δεν ήμασταν συνειδητοί.
Πώς λοιπόν να παρατηρήσουμε τον εαυτό μας, όταν εμείς απουσιάζουμε από αυτόν; Τι πρέπει να κάνουμε; Να τον χωρίσουμε σε δύο. Σε παρατηρητή και παρατηρούμενο. Κι αυτό θα γίνει μόνο αν είμαστε συνειδητοί. Κατά την διάρκεια της ημέρας, σε ό,τι κάνουμε. Να είμαστε σε κατάσταση αυτοεπαγρύπνησης. Τρώγοντας το πρωινό μας η συνείδησή μας θα είναι εκεί, θα νιώθουμε ότι τρώμε, ότι πίνουμε τον χυμό μας. Κι αν ο νους μας πάει να μας ταξιδέψει αλλού, εμείς, όντας συνειδητοί, δεν θα ξεγελαστούμε, θα παραμείνουμε σ’ αυτό που κάνουμε τώρα. Όντας συνειδητοί δεν θα χάνουμε ενέργεια. Κι αν συνεχίσουμε αυτή την άσκηση του Παρατηρητή , που είναι η συνείδηση, και του Παρατηρούμενου, που είναι όσα κάνουμε: οι συμπεριφορές μας, οι ψυχολογικές μας καταστάσεις. Θα μπορέσουμε την ώρα που κάνουμε κάτι, να αντιλαμβανόμαστε αυτό που κάνουμε αν είναι σωστό, αν αυτό είναι ένα ελάττωμα και κάθε φορά που θα μας βγαίνει να το παρατηρούμε και σιγά σιγά να το εξαφανίζουμε.
Όταν είμαστε χωρισμένοι σε Παρατηρητή και Παρατηρούμενο και μας βγει ένα ελάττωμα, τεμπελιά, θυμός, υπερηφάνεια, ο Παρατηρητής-Συνείδηση θα το αντιληφθεί. Δεν θα ταυτιστούμε με αυτό, θα δουλέψουμε πάνω σ’ αυτό και κάθε φορά που θα παρουσιάζεται, θα φροντίζουμε σιγά-σιγά να το εξαφανίζουμε. Δεν θα είναι βέβαια εύκολο, αλλά δεν θα είναι και ακατόρθωτο.
Η αυτοπαρατήρηση είναι μια αίσθηση που έχει ατροφήσει, γιατί δεν έχει χρησιμοποιηθεί. Και με τον τρόπο που τη βάζουμε σε λειτουργία, αρχίζει να εξελίσσεται. Όταν π.χ. έχουμε ένα χέρι στον γύψο αρκετό καιρό, όταν βγάλουμε τον γύψο, αυτό δεν θα λειτουργεί. Θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα με ασκήσεις, για να λειτουργήσει φυσιολογικά.
Με τον τρόπο που αυτοπαρατηρούμαστε αναπτύσσεται αυτή η αίσθηση και φαίνεται κάτι συνηθισμένο για μας να αυτοπαρατηρούμαστε. Όταν δεν αυτοπαρατηρούμαστε δεν βλέπουμε την αντίδραση, δεν βλέπουμε τίποτα. Μόνο ταυτιζόμαστε με τα εξωτερικά πράγματα, χάνουμε ενέργεια και ξεφεύγουμε από τον στόχο μας, την αυτογνωσία. Αν μας βρίζουν, μας βγαίνει θυμός, θυμώνουμε. Όταν κάποιος έχει μια ιδέα αντίθετη με τη δική μας θέλουμε να συγκρουσθούμε, αντί να αυτοπαρατηρηθούμε και να σεβαστούμε ότι, ο καθένας μπορεί να σκέφτεται διαφορετικά.
Το να αυτοπαρατηρείται κανείς, δεν είναι το να γνωρίζει, το να σκέφτεται, γιατί το να γνωρίζει, το να σκέφτεται, γιατί το να γνωρίζει είναι κάτι παθητικό. Γνωρίζω ότι κάθομαι στην καρέκλα, αλλά δεν βρίσκομαι σε αυτοπαρατήρηση. Γνωρίζω ότι βρίσκομαι σε κατάσταση θυμού, αλλά δεν βρίσκομαι σε αυτοπαρατήρηση και είμαι ταυτισμένος, αντιδρώ.
Κάποιος μπορεί να σκέφτεται πολλά πράγματα για τον εαυτό του, μπορεί να σκεφτεί ότι είναι πολύ καλός, ότι είναι πολύ κακός. Αυτό όμως δεν σημαίνει και ότι αυτοπαρατηρείται. Ούτε όταν σκεφτόμαστε, αυτοπαρατηρούμαστε.
Τι μας εμποδίζει να αυτοπαρατηρηθούμε; Η αίσθηση ότι είμαστε πάνω από τους άλλους, ότι είμαστε μοναδικοί, η υπερβολική αγάπη προς τον εαυτό μας, η μεγάλη αυτοπεποίθηση για τις ιδέες μας, η άρνηση να βλέπουμε την ξένη άποψη.
Όταν κάνουμε μηχανικά αυτοπαρατήρηση είναι οι σκέψεις. Εκεί δεν είμαστε σε ανάμνηση του εαυτού μας, δεν είμαστε συνειδητοί. Όταν αυτοπαρατηρούμαστε αληθινά, αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε μια συνειδητή κατάσταση, ότι λαμβάνουμε κάποιες πληροφορίες. Είναι μια καινούργια κατάσταση προσοχής.
Η Αυτοπαρατήρηση είναι ένα κλειδί, που θα μας επιτρέψει να πραγματοποιήσουμε μια ριζική αλλαγή. Είναι συνειδητή προσοχή. Ας το προσπαθήσουμε.
Κυβέλη
